AlkoholOUT
Projekt ograniczenia sprzedaży alkoholu nieletnim
AlkoholOUT - projekt ograniczenia sprzedaży alkoholu nieletnim
Tytuł projektu: AlkoholOUT – Ograniczenie sprzedaży alkoholu nieletnim
Cel projektu:
Celem projektu AlkoholOUT było zbadanie skali problemu sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy oraz podjęcie działań zmierzających do ograniczenia tego zjawiska. Badania miały na celu ustalenie, jak często sprzedawcy wymagają okazania dowodu osobistego przy zakupie alkoholu przez osoby, które mogą budzić wątpliwości co do swojej pełnoletności.
Założenia projektu:
Badanie zostało przeprowadzone metodą “mystery shopper”, w której agenci o młodym wyglądzie starali się zakupić alkohol bez okazywania dowodu tożsamości. W badaniu uczestniczyła para agentów (kobieta i mężczyzna), którzy odwiedzili 111 punktów sprzedaży alkoholu w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy, w tym sklepy sieci Żabka, sklepy osiedlowe oraz monopolowe. Badania były prowadzone w soboty w godzinach 16:00-20:00.
Hipotezy badawcze:
- Hipoteza 1: Osoby niepełnoletnie mają wysokie szanse na zakup alkoholu bez konieczności okazania dowodu tożsamości, co zakładano na poziomie 70%.
- Hipoteza 2: Niepełnoletnie kobiety mają łatwiejszy dostęp do alkoholu niż niepełnoletni mężczyźni.
Wyniki badań:
Konfrontacja z Hipotezą 1:
Założenie, że 70% prób zakupu alkoholu przez osoby niepełnoletnie zakończy się sukcesem bez weryfikacji wieku, okazało się błędne. Maksymalny odsetek sprzedaży alkoholu bez pytania o dowód wyniósł 63% i dotyczył przypadków, gdy sprzedawcami byli mężczyźni, a kupującymi kobiety. W pozostałych przypadkach brak weryfikacji dowodu nie przekraczał 55%.Konfrontacja z Hipotezą 2:
Hipoteza, że kobiety niepełnoletnie mają łatwiejszy dostęp do alkoholu, została potwierdzona. Kobiety były rzadziej pytane o dowód osobisty niż mężczyźni, co sugeruje, że sprzedawcy częściej rezygnowali z weryfikacji wieku w przypadku kobiet.
Podsumowanie i wnioski:
Projekt AlkoholOUT ujawnił, że choć problem sprzedaży alkoholu nieletnim jest mniej powszechny niż zakładano, nadal istnieje znacząca liczba przypadków, w których sprzedawcy nie przestrzegają przepisów dotyczących weryfikacji wieku. Szczególnie niepokojące jest, że kobiety mają łatwiejszy dostęp do alkoholu, co wymaga dalszej edukacji sprzedawców i zwiększenia świadomości społecznej na temat konsekwencji sprzedaży alkoholu nieletnim.
Wyniki badań:
| Sprzedawcy mężczyźni – kupujący mężczyźni | |
| Dowód był weryfikowany | 52% |
| Dowód nie był weryfikowany | 48% |
| Sprzedawcy mężczyźni – kupujący kobiety | |
| Dowód był weryfikowany | 37% |
| Dowód nie był weryfikowany | 63% |
| Sprzedawcy kobiety – kupujący mężczyźni | |
| Dowód był weryfikowany | 64% |
| Dowód nie był weryfikowany | 36% |
| Sprzedawcy kobiety – kupujący kobiety | |
| Dowód był weryfikowany | 45% |
| Dowód nie był weryfikowany | 55% |
Rekomendacje:
- Zintensyfikowanie działań edukacyjnych wśród sprzedawców, zwłaszcza w zakresie obowiązku weryfikacji wieku kupujących.
- Wprowadzenie regularnych kontroli “mystery shopper” w celu monitorowania przestrzegania przepisów.
- Zorganizowanie kampanii społecznych mających na celu uświadomienie społeczeństwu skutków spożywania alkoholu przez nieletnich oraz konsekwencji prawnych wynikających ze sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim.
Projekt AlkoholOUT jest ważnym krokiem w walce z dostępem nieletnich do alkoholu i przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa publicznego oraz poprawy jakości życia w lokalnych społecznościach.
Telekonferencja AlkoholOUT
17 maja 2024 roku odbyła się telekonferencja, na której zostały przedstawione wyniki badań, ale również zostały przekazane informacje nie tylko odnośnie konsekwencji prawnych sprzedaży alkoholu nieletnim ale również konsekwencje społeczne takich działań.
Tło problemu
Mimo, że sprzedaż alkoholu nieletniemu wydaje się szkodzić wyłącznie nieletniemu, ma to daleko idące konsekwencje, które dotykają nie tylko młodzież, ale również ich środowisko, otoczenie, rodzinę, a w kontekście przyszłości młodzieży, wpływa również na atrakcyjność regionu oraz sytuację na rynku pracy.
Sprzedaż alkoholu nieletnim wywołuje szereg konsekwencji społecznych ale też prawnych.
Zdrowie Publiczne: Pijaństwo nieletnich może prowadzić do problemów zdrowotnych, w tym uszkodzeń mózgu, problemów z rozwojem psychospołecznym oraz ryzyka uzależnienia od alkoholu.
Bezpieczeństwo Publiczne: Osoby nieletnie pod wpływem alkoholu są bardziej narażone na wypadki i urazy, zarówno w kontekście wypadków drogowych, jak i różnych sytuacji ryzykownych.
Edukacja: Konsumpcja alkoholu może negatywnie wpływać na wyniki szkolne, koncentrację oraz ogólny rozwój edukacyjny nieletnich.
Problem Zachowań Agresywnych: Pijaństwo może prowadzić do wzrostu agresywnego zachowania, co z kolei wpływa negatywnie na relacje międzyludzkie oraz atmosferę w szkole i społecznościach lokalnych.
Społeczne Wykluczenie: Nadmierne spożywanie alkoholu w młodym wieku może prowadzić do wykluczenia społecznego, ponieważ młodzież może mieć trudności w integrowaniu się z rówieśnikami.
Konsekwencje gospodarcze sprzedaży alkoholu nieletnim:
Zwiększone koszty Służby Zdrowia: Pijaństwo nieletnich generuje dodatkowe koszty opieki zdrowotnej związane z leczeniem skutków zdrowotnych nadmiernej konsumpcji alkoholu.
Straty Edukacyjne: Niska wydajność szkolna i problemy z edukacją mają potencjał generowania strat gospodarczych, ponieważ młodzi ludzie, którzy nie uzyskują odpowiedniego wykształcenia, mogą mieć trudności na rynku pracy.
Koszty Bezpieczeństwa Publicznego: Wypadki związane z pijaństwem nieletnich wymagają interwencji służb ratunkowych i generują koszty związane z naprawą szkód oraz wsparciem ofiar.
Straty Produktywności: Problemy zdrowotne i edukacyjne mogą wpływać na potencjał przyszłej produktywności młodych ludzi, co ma długoterminowe konsekwencje dla gospodarki.
Koszty Prewencji i Programów Edukacyjnych: Aby przeciwdziałać pijaństwu nieletnich, konieczne są programy prewencyjne i edukacyjne, co generuje koszty dla społeczeństwa.
Konsekwencje prawne sprzedaży alkoholu nieletnim:
art. 15 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi zabrania się sprzedaży alkoholu:
1) osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości;
2) osobom do lat 18
art. 43 stanowi, że karze grzywny podlega sprzedający, rozumiany jako właściciel sklepu, na którym ciąży obowiązek nadzoru nad osobą dokonującą sprzedaży. W przypadku, gdy w np. regulaminie pracy jest zapis informujący pracownika o potrzebie weryfikowania wieku, a mimo to pracownik sprzedający alkohol osobie niepełnoletniej nie zweryfikuje wieku, zgodnie z wyrokami sądu, odpowiedzialność karna ciąży na pracowniku.
Sprzedaż alkoholu nieletnim w świetle polskiego prawa jest przestępstwem, karanym karą grzywny. Oprócz tego właścicieli sklepów mogą czekać również inne konsekwencje, takie jak utrata koncesji czy wypowiedzenie umowy najmu lokalu przez jego właściciela.
